Drzewo genealogiczne i założenia Coachingu

Co jest rdzeniem, podstawowym założeniem, istotą coachingu? Klient lub jak mówi się w języku branżowym, coachee, posiada odpowiednią wiedzę, potencjał i zasoby, aby osiągać swoje cele. Jest wystarczająco twórczy i kreatywny, aby wygenerować najlepsze dla siebie rozwiązania i zbudować odpowiednią strategię i plan działania. Coach jest towarzyszem. Coach jest inspiratorem. Coach zachęca do szukania innej perspektywy niż ta, którą dotychczas przyjmował klient. Jak mawiał Galileusz (ur.15 lutego 1564r) włoski uczony, filozof i pionier nowożytnej fizyki: 

„Nie można nauczyć człowieka niczego, można tylko pomóc mu odnaleźć to w nim samym”

Coaching jak dotąd nie doczekał się jednej, ogólnie przyjętej definicji. Na jego genezę miało wpływ wiele koncepcji i teorii, których połączenie nazwano interferencją idei. Wiele ośrodków szkoleniowych czy stowarzyszeń działających na rzecz promowania i popularyzowania coachingu, używa swoich własnych definicji, które mogą znacząco różnić się od siebie. Dla przykładu, posłużę się definicjami, proponowanymi przez trzy wiodące organizacje coachingowe w Polsce: 

„Coaching jest metodą pozwalającą w sposób efektywny wytyczyć i osiągnąć ważne cele, podnieść satysfakcję z życia zawodowego i prywatnego, stać się bardziej świadomym liderem, managerem, czy rodzicem. W pełni wykorzystuje potencjał, kompetencje i umiejętności klienta. Identyfikuje trudności. Przygotowuje do ich pokonania. Często przekłada się na motywację i większą determinację w działaniu. ICF definiuje coaching jako towarzyszenie klientowi w kreatywnym procesie, który skłania do myślenia i inspiruje do maksymalizacji zawodowego i osobistego potencjału.

Istnieje coaching indywidualny, grupowy i zespołowy." – definicja International Coach Federation.

„Coaching to metoda wspierania rozwoju, realizowana w formie cyklu spotkań pomiędzy coachem a klientem, podczas których coach, poprzez aktywne słuchanie, zadawanie pytań oraz stosowanie innych specyficznych narzędzi i zadań rozwojowych, towarzyszy klientowi w wyznaczaniu ważnych dla niego celów, odnajdywaniu wewnętrznych zasobów potrzebnych do ich realizacji oraz ustalaniu i wdrażaniu planów działań. Coach wspiera klienta w odkrywaniu i efektywnym wykorzystaniu osobistego potencjału celem podnoszenia jakości życia. Coaching może mieć formę pracy indywidualnej, z grupą lub zespołem.” – definicja Izby Coachingu

Fot.  Fauxels z Pexels

„Coaching to profesjonalnie prowadzony proces, który inspiruje klientów do maksymalizacji ich potencjału osobistego i zawodowego. Jest to ustrukturyzowany, celowy i transformacyjny proces, pomagający klientom zobaczyć i przetestować alternatywne sposoby poprawy kompetencji, podejmowania decyzji i poprawy jakości życia. Coach i mentor oraz klient współpracują ze sobą na zasadach ściśle poufnych. W tej relacji klienci są ekspertami w zakresie poziomu treści i podejmowania decyzji; coach i mentor jest ekspertem w profesjonalnym prowadzeniu procesu.” – definicja EMCC Poland

Gdzie zatem sięgają korzenie tej popularnej metody rozwoju osobistego i zawodowego? Wielu dostrzega je już w starożytnych Atenach i metodzie nauczania, stosowanej przez mistrza zadawania trudnych pytań, Sokratesa. Jego „pytania sokratejskie” prowokowały do myślenia, zmuszały do analizy i prowadziły do zmiany przekonań. Ostatecznym rezultatem tych rozważań i stosowania metody majeutycznej, było wyklarowanie się rozwiązania, dochodzenie do prawdy i uzyskanie odpowiedzi, których rozmówca dotychczas nie dostrzegał. Stosowana przez Sokratesa metoda nawiązywała również do mentoringu, opierającego się na autorytecie, wiedzy i doświadczeniu mentora. Jednak coaching wyklucza taką możliwość wpływu. Coaching wierzy w coachee. Wie, że znajdzie on najodpowiedniejszą ścieżkę i sam jest najlepszym ekspertem od siebie i dla siebie.

Termin coaching pochodzi od średniowiecznego coche, które oznacza wóz lub karocę. Jest to nawiązanie do przewożenia pasażera z miejsca, w którym aktualnie przebywa do miejsca, w którym docelowo chciałby się znaleźć. Coaching to proces, w którym ustalamy jasne cele i opracowujemy plan działania, który ma do nich doprowadzić. Oprócz listy „to do”, należy w nim uwzględnić nasze zasoby, umiejętności, ale też ewentualne przeszkody. Dobrze przeprowadzony proces coachingowy pomaga w dostrzeżeniu potencjału i nazwaniu blokad, zarówno tych płynących z zewnątrz jak i naszych wewnętrznych gremlinów.

Są tacy, którzy twierdzą, że coaching wyrósł na gruncie sportu, a najbardziej przyczyniła się do tego publikacja książki Timothy Gallwey’a „Inner game of tenis” z 1974 r1. Autor oparł swoja metodę pracy ze sportowcami o filozofię Zen oraz wiedzę z zakresu psychologii. Tłumaczy, jak ogromny wpływ na osiągniecie sukcesu przez sportowca, mają nie tylko jego umiejętności techniczne lub fizyczne uwarunkowania, ale przede wszystkim, wewnętrzne nastawienie do rozgrywki. Największa i najważniejsza walka, toczy się w głowie. Gdy nauczymy się kontrolować swoje myśli, zapanować nad stresem i uwierzymy we własne możliwości, zyskujemy prawdziwą przewagę nad konkurentem i wykorzystujemy pełnię swoich możliwości.

Nietrudno zauważyć, że starszą siostrą dzisiejszego coachingu jest psychologia humanistyczna, zakładająca holistyczne podejście do człowieka. Koncentruje się na jego emocjach i doświadczeniu. Jej celem jest uzyskanie przez pacjenta samoakceptacji, pełniejszego wglądu w siebie oraz praca nad poczuciem własnej wartości. Ojcem tych idei jest Carl Rogers, który w samej jednostce dostrzegał ogromny talent i potencjał do rozwiązywania konfliktów i osobistego rozwoju.

Coaching to metoda rozwoju osobistego, która czerpie z wielu źródeł i ewaluuje w różnych kierunkach. W związku z szybkimi zmianami, następującymi w gospodarce, edukacji czy w obszarze ekonomii, pojawiają się nowe możliwości na oferowanie wsparcia coachingowego różnym branżom.

 „Celem coachingu jest zasypanie przepaści między potencjałem a działaniem.” Jenny Rogers 

Wg. Forbes transformacje, które od lat obserwujemy będą miały miejsce do 2028. Obszary, w których będzie to najbardziej zauważalne, to min.: 

•  Sesje coachingowe, które będą odbywać się przede wszystkim z wykorzystaniem komunikatorów internetowych oraz innych nowoczesnych technologii 
•  W zakresie profesjonalizacji i regulacji dotyczących wykonywania zawodu coacha 
•  Klasyczne doradztwo ustąpi miejsca podejściu skoncentrowanemu na kompetencjach miękkich, takich jak umiejętności adaptacji do zmieniających się warunków czy inteligencja emocjonalna 
•  Profesjonalnych coaching zyska większe uznanie społeczne i prestiż, jednak będzie to usługa bardziej dostępna i powszechna
•  Zmienią się oczekiwania wobec kadry kierowniczej w zakresie kompetencji interpersonalnych 
•  Zgromadzone doświadczenie zawodowe stanie się większym atutem w świadczeniu usług coachingowych 
•  Współpraca z coachem stanie się normą w sferze biznesowej 
•  W odpowiedzi na zmiany dotyczące zasad świadczenia usług coachingowych, rejestrowanie sesji, może okazać się koniecznością i wymogiem formalnym 
• Coaching stanie się ważnym wsparciem zawodowym i biznesowym. Poprzez ustandaryzowanie stawek w sektorze usług edukacyjnych i rozwojowych, executive coaching będzie dostępny dla niższej kadry managerskiej 

Źródła: 

1.  Timothy Gallwey’ „Inner game of tenis” (1974) 
2. Derc M., O przedmiocie psychologii humanistycznej, [w:] "Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filozofia XVI", Toruń 1995, z. 279, s. 37–49. 
3. “Menedżer jako coach” Jenny Rogers 
4. https://www.forbes.com/sites/forbescoachescouncil/2018/04/09/15-trends-that-will-redefine-executive-coaching-in-the-next-decade/#430ee6266fc9, 01.04.2020. 5.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Coach's Workshop (@coachsworkshop.press)

Tematyka: coaching, korzenie coachingu, leksykon, magazyn coaching, Marzena Malacka, psychologia humanistyczna, temat z okładki