Teoria struktur organizacyjnych, rozwinięta przede wszystkim przez Maxa Webera, Charlesa B. Barnarda i Henriego Fayola, wyróżnia dwa główne typy zarządzania: mechaniczne i organiczne. Poniżej przedstawiam główne różnice między nimi:
Zarządzanie Mechaniczne:
- Struktura: Silnie hierarchiczna i scentralizowana. Wyraźnie określone linie komunikacji i władzy. Zadania i obowiązki są ściśle zdefiniowane.
- Specjalizacja: Duża specjalizacja zadań. Pracownicy są ekspertami w swoich dziedzinach.
- Kontrola: Kontrola odgórna i nadzór są kluczowe. Decyzje są podejmowane centralnie.
- Komunikacja: Formalna i z góry narzucona. Informacje przemieszczają się z góry na dół hierarchii.
- Dostosowywanie się: Mała zdolność do dostosowywania się do zmian. Procesy są rutynowe i stabilne.
- Struktura: Mniej hierarchiczna, bardziej płaska struktura. Elastyczne linie komunikacji i władzy.
- Specjalizacja: Elastyczność w zakresie specjalizacji, pracownicy mają szerokie umiejętności.
- Kontrola: Kontrola rozproszona, bardziej oparta na wzajemnym zaufaniu. Decyzje podejmowane są na niższych poziomach hierarchii.
- Komunikacja: Nieformalna, oparta na dialogu i współpracy. Komunikacja jest dwukierunkowa.
- Dostosowywanie się: Duża zdolność do dostosowywania się do zmian. Procesy są elastyczne, reagują na zmieniające się warunki.
Zarządzanie mechaniczne koncentruje się na precyzyjnym wykonywaniu zadań, jasno określonych strukturach i kontroli, podczas gdy zarządzanie organiczne opiera się na elastyczności, współpracy i zdolności do dostosowywania się do zmian. W dzisiejszym środowisku biznesowym często pożądane jest podejście bardziej organiczne ze względu na dynamiczność rynku i potrzebę innowacyjności.
Zarządzanie organiczne to podejście do zarządzania organizacją, które kładzie nacisk na elastyczność, współpracę i adaptacyjność. Obejmuje to rozwijanie naturalnych struktur i relacji w organizacji, zamiast narzucać sztywne hierarchie. Celem zarządzania organicznego jest dostosowywanie się do zmian w otoczeniu i sprzyjanie innowacyjności poprzez promowanie swobodnej komunikacji i autonomii pracowników.
'Zarządzanie organiczne' i 'organizacja turkusowa' to dwa różne koncepcje, ale mogą mieć pewne wspólne cechy, szczególnie jeśli odnoszą się do nowatorskich podejść do zarządzania i organizacji. Poniżej znajduje się krótka charakteryzacja obu pojęć:
Zarządzanie organiczne:
- Odnosi się do elastycznych i adaptacyjnych struktur organizacyjnych.
- Kładzie nacisk na samoregulację i samoopracowywanie wewnętrznych procesów organizacji.
- Przyjmuje, że organizacje są podobne do żywych organizmów, które rozwijają się i przystosowują do zmian w otoczeniu.
- Może obejmować zdecentralizowane podejście do zarządzania, z większym naciskiem na współpracę i komunikację.
Organizacja turkusowa:
- Termin ten pochodzi z modelu rozwoju organizacyjnego opisanego w książce "Reinventing Organizations" autorstwa Frederica Laloux.
- Organizacje turkusowe reprezentują najwyższy poziom rozwoju, według tego modelu.
- Charakteryzują się otwartością, współpracą, podążaniem za wspólnym celem, zdecentralizowanym podejściem do zarządzania, autonomią pracowników, równością i zrównoważonym podejściem do biznesu.
Zarządzanie organiczne i organizacja turkusowa mają pewne wspólne cechy, takie jak akcent na elastyczności, współpracy, i adaptacji do zmieniających się warunków. Organizacja turkusowa może być rozumiana jako jedna z form zarządzania organicznego, która osiąga najwyższy poziom ewolucji zgodnie z modelem Laloux. Oba te podejścia podkreślają nowoczesne, ludzkie i zrównoważone sposoby zarządzania organizacją.
Jak w organizacji zarządzanej mechanicznie przejść na organiczne?
Przejście z mechanistycznego modelu zarządzania do bardziej organicznego wymaga uważnego planowania, komunikacji i dostosowywania się. Warto zacząć pilotaż od swojego zespołu. Oto kilka kroków, które mogą pomóc w tym procesie:
- Diagnoza Obecnej Struktury: Przeprowadź analizę obecnej struktury organizacyjnej, identyfikując obszary, w których dominuje model mechaniczny. Ocen, które elementy struktury utrudniają elastyczność, współpracę i dostosowywanie się do zmian.
- Uświadomienie Włodarzom i Pracownikom: Wyjaśnij korzyści i cele związane z przejściem do bardziej organicznego modelu zarządzania. Zorganizuj warsztaty i szkolenia, aby zwiększyć świadomość i zrozumienie zmian.
- Rozwinięcie Elastyczności: Przemyśl o zmianie sztywnych struktur na bardziej płaskie i elastyczne. Zredukuj nadmierne biurokratyczne procedury i zwiększ autonomię zespołów.
- Wprowadzenie Dwukierunkowej Komunikacji: Zachęć do otwartej i dwukierunkowej komunikacji. Upewnij się, że pracownicy mają możliwość wyrażania swoich pomysłów i obaw.
- Delegowanie Władzy i Odpowiedzialności: Rozważ delegowanie większej władzy i odpowiedzialności na niższe szczeble hierarchii. Wspieraj rozwój liderów na różnych poziomach organizacji.
- Wspieranie Kultury Innowacyjności: Kształtuj kulturę organizacyjną, która promuje innowacyjność i eksperymentowanie. Nagradzaj pomysłowość i otwarcie na nowe podejścia.
- Stworzenie Sprzyjającego Środowiska dla Współpracy: Podkreśl wartość współpracy między zespołami. Wspieraj projekty i inicjatywy, które wymagają współpracy między różnymi działami.
- Monitorowanie Postępów i Dostosowywanie: Regularnie monitoruj postępy w realizacji zmian. Bądź elastyczny i gotów dostosować podejście w miarę potrzeb.
Przejście od modelu zarządzania mechanicznego do bardziej organicznego to proces, który wymaga czasu, zaangażowania i stopniowej adaptacji. Kluczowe jest zaangażowanie zarówno kierownictwa, jak i pracowników na różnych poziomach organizacji. Również jasna komunikacja i edukacja na temat celów i korzyści związanych z nowym modelem zarządzania są kluczowe dla sukcesu przejścia.
0 Komentarze
Wskaż błąd lub skomentuj